به تعریف ساده:
اتخاذ «راهبرد» یا «استراتژی» در کسبوکار، به‌معنای برخورداری از نقشه راه و دستمایه‌ای عملیاتی است که به شما کمک می‌کند تا به ارزش‌آفرینی پایدار و سودآوری بلند مدت برسید.
سند راهبردی، شکل مکتوب، مدون و جامع‌نگر برنامه راهبردی است که با مشخص کردن و تشریح اهداف و آینده مطلوب شرکت یا سازمان، روش‌های رسیدن به این اهداف و همچنین عناصر، منابع و ملزومات مورد نیاز برای تحقق آنها را روشن می‌کند. ازاین‌نظر، پیش‌نیاز تغییر و تحول در روندهای کسبوکار و یا حرکت سازمان در مسیر درست، طراحی و تدوین یک سند راهبردی کارا و موثر است. ممکن است برخی آن را جزیی از عملیات برندسازی و برخی دیگر آن را بخشی از فرآیند توسعه سازمانی بدانند. این سند می‌تواند مختصر و در حد یک برگ و یا بسیار مفصل و به‌شکل یک دستمایه عملیاتی و کتاب برند باشد. کم یا زیاد بودن حجم سند راهبردی، به نوع فعالیت‌ها، تنوع خدمات و یا گستردگی و پیچیدگی مخاطبان و کیفیت روابط درونی فعالیت‌های شما بستگی دارد.
مزایای داشتن سند راهبردی برند چیست؟
۱. افزایش هم‌گرایی و هماهنگی میان مدیریت، کارکنان و ذینفعان یک کسبوکار یا سازمان
۲. تعیین الویت‌ها و مدیریت منابع و هزینه‌ها
۳. افزایش تمرکز در انجام کارها
۴. افزایش انعطاف‌پذیری و انطباق با تغییرات محیط رقابتی
۵. ارتقاء ضریب اعتماد مخاطبان و اعتبار برند در جامعه
۶. برخورداری از ابزاری کارآمد برای ارزیابی و اندازه‌گیری مستمر عملکرد و پیشرفت
مراحل طراحی و تدوین سند راهبردی به‌شکل بسیار خلاصه چگونه است؟
۱. تحلیل وضع موجود
این تحلیل به زبان ساده شامل بررسی و کاووش موقعیت و مطالعه کیفیت فعالیت‌های روزمره با پرسش این سوال است: «ما الان کجا هستیم و به چه کاری مشغولیم؟»
۲. تعیین چشم انداز:
چشم‌انداز به‌معنای گفتن از آینده مطلوب و تلاش برای به تصویر کشیدن آن است. می‌بایست آرمانی و الهام‌بخش باشد. در این مورد سوال اساسی چنین است: «ما می‌خواهیم در میان‌مدت و بلندمدت به کجا برسیم و جهت‌گیری ما به سمت چه هدف‌ها و دستاوردهایی است؟»
۳. تدوین بیانیه ماموریت:
منظور مشخص کردن اهداف عمده‌ای است که یک شرکت یا سازمان آن را دنبال می‌کند و بیشتر بیانگر این است که ما با چه فعالیت‌ها و پروژه‌هایی می‌خواهیم به چشم‌انداز خود می‌رسیم. ماموریت به زبان ساده با این سوال تعریف می‌شود: «فلسفه وجودی ما چیست؟ ما چه اصول و ارزش‌هایی داریم؟»
۴. تحلیل محیط درونی و بیرونی:
این مورد معمولا از طریق انجام تحلیل‌هایی چون SWOT یا PESTEL انجام می‌شود. خروجی این تحلیل‌ها منجر به شناخت دقیق موقعیت ما می‌شود و کمک می‌کند تا با توسعه یافته‌های تحلیل بتوانیم بخش‌های مختلف سند راهبردی خود را تکمیل کنیم.
برای رسیدن به هسته تحلیل محیط درونی، پرسش این سوال حیاتی است:
«در درون شرکت یا سازمان خود با چه نقاط ضعف و قوتی روبرو هستیم؟»
در تحلیل محیط بیرونی نیز سوال اساسی این است:
«در محیط اطراف ما چه فرصت‌ها و تهدیدهایی وجود دارد؟»
۵. مشخص کردن اهداف راهبردی میان‌مدت، بلندمدت و کلان:
تعیین اهداف و چگونگی نیل به آنها، به ما کمک می‌کند تا بتوانیم آگاهانه حرکت کنیم و با هزینه‌کرد هوشیارانه منابع، ضمن ارتقاء عملکرد و بهره‌وری، در مسیر رشد قرار بگیریم.
برای تحقق این مورد می‌بایست سوال پیش‌رو را با خود مطرح کنیم و روی یافتن پاسخ برای آن کار کنیم:
«با در نظر داشتن محیط فعالیت، برای نیل به چشم‌انداز و حرکت در راستای بیانیه ماموریت، به‌شکل روشن باید چه نوع پروژه‌هایی داشته باشیم؟»
تعیین شاخص‌های کلیدی عملکرد یا KPI به ما کمک می‌کنند تا بتوانیم به‌طور مستمر میزان موفقیت و پیشرفت شرکت یا سازمان خود را در نیل به اهداف تعیین شده، اندازه‌گیری و ارزیابی کنیم.
اهداف راهبردی می‌بایست در‌همه‌حال مشخص، مرتبط، محدود و قابل اندازه‌گیری باشند. این شاخص‌ها ممکن است بر اساس جامعه هدف، مشتریان، فروش، فرآیندها و یا کارکنان تعریف شوند.
روش اصولی چنین است که باید برای هر شاخص مدیر، هدف، یک مقدار واقعی و یک مقدار انحراف از نقطه مطلوب را مشخص کنیم.
مدیر کسی است که باید دائما بر روی کیفیت حرکت شاخص نظارت کند و منابع و ظرفیت‌ها را در راستای رسیدن به اهداف قرار دهد. هدف، بیانگر این است که برنامه زمانی شرکت یا سازمان برای بهبود و دستیابی به اهداف چگونه عمل می‌کند. مقدار واقعی شامل میزان بهبود ملموس و مقدار انحراف شامل حد قابل قبول ناکامی‌ها و شکست‌هاست. در این مورد سوال اساسی این است: «بر اساس کدام معیارها و شاخص‌ها، مطمئن شویم که در مسیر درست اجرای برنامه‌ها و رسیدن به اهداف هستیم؟»
طراحی، تهیه و تدوین سند راهبردی برند، فعالیتی تخصصی است که موفقیت در آن نیازمند کمک و همراهی مشاوران آگاه و باتجربه است. این روزها شرکت‌ها و سازمان‌های خواهان پیشرفت، با هدف بهبود فعالیت‌ها، تضمین کیفیت خدمات، افزایش سود و طول عمر هرچه بیشتر، متقاضی خلق این نوع اسناد بالادستی هستند.
اطلاعات بیشتر پیرامون راهکارها و امکانات گروه ایجاد در طراحی و ارایه سند راهبردی یکپارچه با هدف برندسازی یا بهبود کسبوکار خود را در بخش اتاق فکر و راهبردهای ما مطالعه کنید.
